نمونه اقلامی که ممکن است درصورت با اهمیت بودن، استثنایی تلقی شود عبارت است از :
الف. زیانهای ناشی از بلایای طبیعی در مناطقی که وقوع آنها بهطور متناوب انتظار میرود.
ب . هزینههای اخراج دسته جمعی کارکنان شاغل در بخشهای فعال واحد تجاری.
ج . هزینههای تجدید سازمان.
د . به هزینه بردن داراییهای نامشهود خارج از فرایند استهلاک.
ﻫزیان انتقال صنایع مزاحم به خارج از محدوده شهرها، طبق مقررات جاری. و . کمکهای بلاعوض غیرسرمایهای دریافتی و کمکهای بلاعوض پرداختی.
ز . سود یا زیان فروش داراییهای ثابت مشهود و سرمایهگذاریهای بلندمدت.
ح . سود یا زیان فروش یا توقف عملیات یک بخش از واحد تجاری.
ط . هزینههای غیرمعمول مربوط به مطالبات مشکوکالوصول و کاهش ارزش موجودی مواد و کالا.
ی . ذخیره های غیرمعمول برای زیانهای ناشی از پیمانهای بلندمدت.
ک . وجوه مازاد ناشی از حل و فصل ادعای خسارت از شرکتهای بیمه.
ل . هزینههای جذب نشده ناشی از عدم دستیابی به ظرفیت معمول (عملی) مورد انتظار و ضایعات غیرعادی.
م . سود یا زیان ناشی از حل و فصل دعاوی برله یا علیه شرکت.
اقلام غیر مترقبه :
اقلامی با اهمیت و بسیار غیر معمول است که منشأ آن رویدادهایی خارج از فعالیتهای عادی شرکت میباشد و انتظار نمیرود به طور مکرر یا منظم واقع شود؛سود یا زیان اقلام غیر مترقبه و مالیات مربوط باید به طور جداگانه در صورت سود و زیان پس از سود یا زیان ناشی از فعالیتهای عادی نشان داده شود.
سهم سهامداران اقلیت از سود یا زیان غیر مترقبه نیز باید زیر صورت سود و زیان تلفیقی افشا شود.
ارائه شرح مناسبی در یادداشتهای توضیحی در مورد هریک از اقلام غیر مترقبه جهت درک ماهیت این اقلام ضروری میباشد. طبقهبندی اقلام به عنوان غیرمترقبه به شرایط خاص هر مورد بستگی دارد. به علت تفاوت در فعالیتهای عادی، آنچه برای یک واحد تجاری غیر مترقبه است، لزوماً برای واحد تجاری دیگر غیرمترقبه نیست. اقلام غیرمترقبه بسیار نادر است، زیرا مربوط به رویدادهایی بسیار غیر معمول میباشد که خارج از فعالیتهای عادی واحد تجاری رخ میدهد و انتظار نمیرود به طور مکرر یا منظم واقع شود. با توجه به ملاحظات فوق، سودها یا زیانهای ناشی از مواردی از قبیل بلایای طبیعی (مانند زلزله و سیل) و مصادره داراییها را در صورت با اهمیت بودن، میتوان به عنوان مثالهایی از اقلام غیر مترقبه ذکر کرد.
درآمدها و هزینههایی که منشأ آن رویداد غیرمترقبه واحدی باشد، تشکیل دهنده یک قلم غیرمترقبه واحد است و باید ادغام شود و به عنوان اقلام غیرمترقبه در صورت سود و زیان منظور گردد.
اثر مالیاتی اقلام غیرمترقبه: اثر مالیاتی اقلام غیر مترقبه باید از طریق مقایسه مالیات سود یا زیان ناشی از فعالیتهای عادی بدون احتساب اقلام غیر مترقبه و مالیات سود یا زیان سال مالی (پس از اقلام غیر مترقبه) تعیین گردد. هرگونه اضافه یا کسر مالیات ناشی از مقایسه فوق باید به اقلام غیر مترقبه نسبت داده شود. این روش تضمینکننده این امر است که در هر سال محاسبه مالیات مربوط به سود یا زیان ناشی از فعالیتهای عادی به وجود یا عدم وجود اقلام غیر مترقبه بستگی نداشته و ارقام حاصلشده در هر دو حالت یکسان باشد.