کسر سوابق بیمه‌ای یکی از مشکلاتی است که افراد ممکن است در هنگام استعلام سوابق با آن مواجه شوند. پیشگیری از بروز این مشکل و راهکار عبور از آن موضوع مهمی است که بیمه‌شدگان باید از آن آگاه باشند. با سعید حسینی، مدیرکل نام‌نویسی و حساب‌های انفرادی سازمان تامین‌اجتماعی، در این خصوص گفت‌وگو کردیم. وی از راهکار تامین‌اجتماعی برای حل این مشکل سخن گفت.
چه تعداد از بیمه‌شده‌ها سالانه با مشکل کسری سوابق بیمه‌ای مواجه می‌شوند؟
در سال بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار مورد استعلام سابقه داریم. اگر نسبت بگیریم، کسانی که با این مشکل مواجه می‌شوند و نسبت به کسر سوابقشان ادعا دارند شاید کمتر از ۲۰ هزار نفر باشند.
کسر سوابق بیمه‌ای موضوعی است که بیمه‌شده ممکن است آن را از چشم صندوق بیمه ببیند. این موضوع تا چه میزان به سازمان تامین‌اجتماعی مربوط می‌شود؟
این موضوع ربطی به صندوق تامین‌اجتماعی ندارد. دوران اشتغال با دوران پرداخت حق‌بیمه الزاما مساوی نیست. اگر کارفرما به تکلیفش عمل کرده باشد و حق‌بیمه افراد را به‌موقع پرداخت کرده باشد هیچ‌گاه مشکل کسر سوابق بیمه‌ای رخ نمی‌دهد. ولی اگر کارفرما به تکلیف خود عمل نکرده باشد، بیمه‌شده در هنگام بازنشستگی با مشکل کسر سابقه مواجه می‌شود.
اما ممکن است عنوان شود که سازمان تامین‌اجتماعی باید بر روند پرداخت حق‌بیمه نظارت داشته باشد، چراکه بیمه‌شده این امکان نظارتی را در اختیار ندارد؟
سایت سوابق بیمه‌شده‌ها دو سه سالی است فعالیت دارد. بیمه‌شده به کمک آن می‌تواند متوجه شود حق‌بیمه‌ای که پرداخت می‌کند از سوی کارفرما پرداخت و در بیمه ثبت می‌شود یا خیر. از سوی دیگر بیمه‌شده می‌تواند در این سایت دستمزد مشمول خود را نیز ببیند تا با دستمزد کم بازنشسته نشود. این‌ها همه مواردی است که بیمه‌شده می‌تواند قبل از اینکه درخواست بازنشستگی بدهند، در سایت سازمان تامین‌اجتماعی کنترل کند. البته این موضوع را نباید تنها به دوره قبل از بازنشستگی موکول کرد، باید دائم سوابق بیمه‌ای رصد شود تا اگر حق‌بیمه پرداخت نمی‌شود فرد بلافاصله به کارفرما مراجعه کند و ببیند سابقه بیمه‌اش رد شده است یا خیر.
در صورتی که بیمه‌شده با این مشکل مواجه شده باشد، آیا تامین‌اجتماعی راهکاری برای احصا سابقه دارد یا بیمه‌شده باید به جبران آن کسری به کارش ادامه دهد؟
وقتی کارفرما مطابق قانون تامین‌اجتماعی به تکلیف قانونی خود عمل نکرده باشد، بیمه کمک می‌کند تا سابقه افراد احصا شود. بیمه‌شده‌ای که نسبت به سوابقش معترض و معتقد است کمتر از میزان کارکردش ثبت شده، باید به شعب سازمان تامین‌اجتماعی مراجعه کند و فرمی به نام فرم «ادعای اشتغال» را پر کند و ادعا کند که در فلان کارگاه اشتغال داشته و مدارکی دال بر اشتغال به ما ارائه دهد اعم از قرارداد کاری، فیش‌های حقوقی، پرینت حساب بانکی و مدارکی که ثابت کنند رابطه کارگری و کارفرمایی و مزدبگیری حاکم بوده. اگر بیمه‌شده این‌ها را داشته باشد ما در کمیته‌هایی به نام «کمیته‌های رسیدگی به ادعای سابقه» این مدارک را بررسی می‌کنیم. وقتی احراز شد، با توجه به ماده ۳۶ قانون تامین‌اجتماعی، بابت سنواتی که برایش حق‌بیمه پرداخت نشده است حق‌بیمه محاسبه و به کارفرما اعلام می‌شود تا حق‌بیمه را پرداخت کند.
بعد از اینکه مراحل مطالبه و وصول این حق‌بیمه انجام شد، سابقه احصا و پذیرفته می‌شود. البته این فرآیند ساده‌ای نیست. ممکن است کارفرما یا کارگاه برپا نباشد یا کارفرما فوت شده باشد یا هزار اتفاق دیگر رخ داده باشد. به همین دلیل به بیمه‌شده‌ها توصیه می‌کنیم همیشه مراقب سوابق بیمه خود باشند و دائم آن را رصد کنند.
کسانی که به سابقه خود اعتراض دارند حتما باید به همان شعبه‌ای که در آن مدت مورد شکایت با آن رابطه بیمه‌ای داشته‌اند مراجعه کنند؟
شکایات را از طریق سایت سوابق هم می‌توان ثبت کرد. بیمه‌شده به هر شعبه‌ای مراجعه کند و درخواست رسیدگی به شکایت را به شعبه ارائه دهد در کمیته مربوط به این مسئله رسیدگی خواهد شد.
معمولا دسترسی قشر کارگر به اینترنت برای رصد دائمی سوابق ممکن است سخت باشد. این در حالی است که وقتی به شعب مراجعه می‌کنیم شعب تنها سابقه شعبه خود را دارند. آیا این امکان به‌زودی فراهم می‌شود که با مراجعه به شعب هم بتوان استعلام سوابق گرفت؟
از طریق اینترنت می‌توان به سوابق تمام دوره کاری دسترسی پیدا کرد. با بالا رفتن ضریب نفوذ اینترنت در کشور می‌توان امیدوار بود که اغلب بیمه‌شده‌ها به اینترنت دسترسی داشته باشند. اما در هر حال به دنبال این هستیم که در شعب نیز امکان دسترسی به کل سوابق در شبکه سازمان مهیا شود تا بیمه‌شدگان از طریق شعب نیز بتوانند استعلام کاملی از سوابقشان را دریافت کنند.
منبع: آتیه نو