به گزارش باشگاه خبرنگاران، با گسترش دامنه استفاده از بستر اینترنت برای ارائه خدمات الکترونیک جرایم مالی و بانکی هم به سمت الکترونیک شدن پیش رفت. در این گزارش شما را با یکی از جدید ترین اشکال جرایم الکترونیک یاهمان پول شویی الکترونیک آشنا می کنیم.
ظهور بانکداری الکترونیک پدیده مبارکی بود که دارای مزایا و محاسن فراوانی نسبت به شیوه های قدیمی تر بانکداری بود، به نحوی که در زمان، انرژی و سرمایه های مردم و بانک به شکل چشم گیری صرفه جویی می کرد این پدیده جدیدحتی موجبات خوشحالی بزهکاران را فراهم آورد به شکلی که این فناوری جدید چنان برای پول شویان شگفتانگیز بوده که آن را ساحل نجات و بهشت خود نامیدهاند؛
مجرمان و پیشروان پول شویی از بستر بانکداری الکترونیک به شیوه های گوناگون برای مشروع نشان دادن پول های کثیف خود استفاده می کنند.
یکی از مهمترین ابزارهایی که در پول و بانکداری الکترونیک برای اجرای صحیح امور و بالابردن ضریب اطمینان کارکردها به کار میروند، فناوری رمزنگاری و امضای دیجیتال میباشد. به طور خلاصه، کارکرد فناوری رمزنگاری این است که محتوا را به شکلی نامفهوم و غیرقابل درک تبدیل میکند و برای اینکه به حالت اولیه برگردد، لازم است فرایند رمزگشایی (Decryption) اجرا شود که بدیهی است فقط سازنده و واگذارنده این فناوری و ارسالکننده و دریافتکننده محتوا توانایی انجام آن را دارند.
با توجه به این توضیحات مشخص میشود که اگر پول الکترونیک رمزنگاری شود، دیگر محتوای آن نامفهوم خواهد شد و تنها دریافتکننده آن که مشخص نیست در کدام نقطه از جهان قرار دارد، میتواند با اجرای برنامه رمزگشای مربوطه از آن آگاهی یابد. به این ترتیب، چنان سطحی از محرمانه ماندن (Confidentiality) و ناشناس ماندن (Anonymity) برای این مبادلات فراهم میشود که هر کس میتواند از هر جای دنیا مبلغ مورد نظر خود را به نقطهای دیگر ارسال کند، بیآنکه کسی از محتوای آن آگاهی یابد.
برخی مجرمان از این بستر برای انجام اعمال خلاف خود استفاده می کنند.
بیتردید این مساله همانند دیگر مسایل لاینحل تلقی نمیشود، اما مسلماً حل آن با چالشهای بسیاری همراه خواهد بود؛ به ویژه آنکه اگر جرایم سازمان‌یافته در عرصه فراملی و پول و بانکداری الکترونیک آن لاین مدنظر قرار گیرند که بدیهی است این رویکرد راه حلهای بینالمللی هم میطلبد، آن هم راه حلهایی که باید برای ملاحظات بعضاً مهمی که در فوق اشاره شد، پاسخهای متحدالشکلی ارائه دهند. بیتردید تمامی کشورها در نحوه استفاده از فناوری رمزنگاری رویه متحدالشکلی ندارند.
به عنوان مثال، در ایالات متحده استفاده از فناوری رمزنگاری پیشرفته PGP منوط به ارائه کلید رمزگشای آن به پلیس FBI میباشد، در حالی که مجریان قانون اروپایی با محدودیتهای بیشتری مواجهند. همچنین، نگاه آنها به مساله رعایت حریم خصوصی کاربران شبکهای یا به عبارت بهتر مشتریان بانکی شبکهای یکسان نیست و از همه مهمتر اینکه تمامی کشورها در برخورد با جرایم سازمان‌یافته به یک اندازه تلاش نمیکنند، تا چه رسد به اینکه تن به وضع یک سری مقررات دهند که تجارت الکترونیک سودآور آنها را با تهدید مواجه میسازد. بنابراین، همان طور که ملاحظه میشود، حل تمامی این معضلات به یک اجماع بینالمللی نیازمند است.
در پایان باید گفت، با وجود تمام نارساییهایی که در باب مبارزه با پولشویی الکترونیکی برشمردیم، از آنجا که از لحاظ ماهیت همانند دیگر سوء استفادههایی است که از فضای تبادل اطلاعات به عمل میآید، میتوان راهکارهایی را که حداقل در راستای پیشگیری وضعی از این جرایم اعمال میشود را در اینجا نیز به کار برد؛ . به هر حال، شبکههای اطلاعرسانی رایانهای به عنوان واسط ما با فضای تبادل اطلاعات در این فرایند نقش بسیار مهمی به عهده دارند.
به عنوان مثال، چنانچه ارائهدهنده خدمات مرکز دادهای (Data Center) به بانکداری الکترونیک بپردازد، باید آن را موظف کرد علاوه بر مقررات کلی، مقررات خاص مربوط به بانکداری الکترونیک را که مسلماً با نظر مقامات ذیصلاح سیاسی، اقتصادی و فناوری اطلاعات و ارتباطات مقرر شده و شاید در قالب یک قانون خاص هم به تصویب رسیده باشد، به اجرا گذارد.
چنانچه به مسائلی که در فوق بیان شد جامه عمل پوشانیده شود، میتوان ادعا کرد که مبارزه با پولشویی الکترونیکی، حتی از پولشویی سنتی هم آسانتر خواهد بود. چرا که در اینجا لازم نیست پرسنل ارگانهای مختلف از چندین کشور به خدمت گرفته شوند تا در مراحل سهگانه پولشویی سنتی اختلال ایجاد کنند، بلکه با یک هماهنگی بینالمللی و تدوین یک سری برنامههای رایانهای که بر مبنای سیاستگذاریهای اصولی طرحریزی شدهاند، به خوبی میتوان از عهده پیشگیری از پولشویی الکترونیکی برآمد.