انبوهسازان که تا بیش از این مصوبه برای هر واحد ساخته شده مبلغی در حدود 600 تا یک میلیون تومان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت می‌کردند معتقدند که با وضع شیوه جدید اخذ مالیات، هزینه‌های مربوط به ساخت و ساز شفاف‌سازی شده و نقاط ابهامی که در رابطه با وجوه دریافتی دستگاه‌های دولتی همچون ادارات امور مالیاتی وجود داشت با این تصمیم جدید تا حد زیادی برطرف می‌شود.
سیروس تابش، انبوه‌ساز و از مجریان پروژه 1002 واحدی مسکن مهر شهر جدید هشتگرد با اشاره به عدم شفافیت مالیاتی و منابع دریافتی تحت عنوان بیمه تامین اجتماعی، گفت: با مصوبه جدید کارگروه مسکن، بسیاری از ابهامات موجود در بحث اخذ مالیات و هزینه‌های ناشی از آن برای انبوهسازان برطرف می‌شود و سازندگان از این پس تکلیف خود را برای آغاز یا عدم آغاز یک پروژه می‌دانند.
وی افزود: با وضع مصوبه جدید، در حال حاضر امکان تصمیم‌گیری دقیق‌تر و مناسب‌تر برای انبوهسازان به وجود آمده است. ادامه گفت‌وگو با سیروس تابش را در زیر می‌خوانید:
آقای تابش! به عنوان یک انبوه‌ساز فعال در پروژه‌های مسکن مهر استان تهران مصوبه جدید کارگروه مسکن مبنی بر معافیت مالیاتی ایجاد شده برای مسکن مهر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تابش: در ابتدا لازم به ذکر است که به عنوان یکی از اولین گروه‌های انبوه‌سازی که ساخت مسکن مهر را برعهده گرفتند بگویم که انبوهسازان در یک فضای کاملاً مبهم و نامشخص کار خود را آغاز کردند به این دلیل که هنوز بسیاری از موضوعات اجرایی و به خصوص پرداخت مالی همچون بحث بیمه و مالیات شفاف نشده بود. از سوی دیگر مبالغ پرداختی از انبوهسازان تحت عنوان مالیات‌های مشخص که در ابتدا قول بازگشت به سازندگان را داده بودند، به آنها بازگردانده نشد با این استدلال که می‌بایست 3 درصد از مبلغ ساخت هر متر مربع واحد مسکونی با همان 300 هزار تومان، به عنوان مالیات بر ارزش افزوده از انبوهسازان دریافت می‌شد. اما مهمترین تاثیری که وضع مصوبه مالیاتی مسکن مهر در بردارد آن است که با این مصوبه، تکلیف انبوهسازان روشن شده و در حال حاضر شرایط برای تصمیم‌گیری مناسب‌تر مهیا شده است.
این در حالی است که از ابتدای ساخت مسکن مهر، دولت عنوان کرده بود که هیچ‌گونه مالیاتی از این نوع از ساخت و ساز اخذ نمی‌شود در حالی که پس از شروع کار انبوهسازان، مالیات‌های مختلف در قالب مالیات بر عملکرد و مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کردند؛ به عنوان مثال، در پروژه 1002 واحدی هشتگرد، تنها مبلغی در حدود 700 میلیون تومان به عنوان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کردیم؛ یعنی 700 هزار تومان برای هر واحد!
سایر مالیات‌ها چه طور؟
تابش: علاوه بر آنچه گفته شد، پس از دریافت مالیات بر ارزش افزوده، مالیات دیگری تحت عنوان “مالیات بر عملکرد” از انبوهسازان اخذ و سپس مالیات 5 درصدی پیمانکاران نیز در مقطع دیگری از سازندگان دریافت شد. تمام این موارد منجر به این شد که مسکن مهر با تصور اولیه ما، کاملاً متفاوت شود؛ به این علت که در ابتدای امر تاکید بر معافیت مالیاتی و بیمه‌ای این‌گونه ساخت و سازها بارها تکرار می‌شد. از سوی دیگر سازمان تامین اجتماعی نیز در ازای هر متر مربع از ساختمان، مبلغ 7 هزار تومان به عنوان حق بیمه مطالبه می‌کرد که این امر نیز هزینه گزافی را بدون در برداشتن نتیجه مشخصی به سازندگان تحمیل می‌کرد. به عبارت دیگر، مثلاً در یک واحد 70 متری، انبوهسازان مبلغی در حدود 490 هزار تومان به عنوان حق بیمه پرداخت کردند که این میزان در ساخت و سازهای معمولی به مراتب کمتر است. بنابراین معافیت‌های مالیاتی وضع شده در روزهای اخیر از این نظر که تکلیف هزینه‌های انبوهسازان را روشن کرده و بار هزینه‌ای بزرگی را از دوش آنان برداشته است کار شایسته‌ای است برای مثال، از این پس انبوه‌ساز برای ساخت هر واحد مسکونی به صورت تقریبی می‌تواند هزینه‌های خود را تخمین بزند و مشخص کند که چه میزان از نقدینگی برای تامین مختصات ساخت و ساز و چه میزان برای تامین هزینه‌های دولتی و دستگاه‌های خدماتی مورد نیاز است.
با توجه به اینکه دولت از ابتدا گفته بود که مسکن مهر معاف از مالیات و بیمه است، انبوهسازان در این زمینه اعتراضی نداشتند؟
تابش: خود ما به عنوان انبوهسازان فعال در مسکن مهر، بارها درباره این موضوعات صحبت کرده و پیگیری کرده‌ایم؛ تصور بنده هم بر این است که شفاف‌سازی مالیاتی صورت گرفته در روزهای اخیر، در نتیجه پیگیری‌ها و اعتراضات سازندگان صورت گرفته است. باید توجه داشت اعلام دولت برای دریافت حداکثر 100 هزار تومان به عنوان مالیات به این معناست که میزان مالیات اخذ شده از یک واحد مسکونی مهر 70 متری تقریباً مبلغی در حدود 200 تا 300 تومان تمام می‌شود در حالی که تا قبل از این مصوبه، انبوهسازان برای چنین واحدی رقمی در حدود 700 هزار تومان تنها به عنوان مالیات بر ارزش افزوده می‌پرداختند. لازم به ذکر است که هر چند در صحبت‌ها و قراردادها مقرر شده بود که این میزان از مالیات به انبوهسازان بازگردانده می‌شود اما دولت در پاسخ به نامه انبوهسازان برای بازپرداخت این مبالغ اعلام کرده که آنان موظفند 3 درصد مبلغ را به عنوان مالیات بر ارزش افزوده تقبل کرده و به دولت پرداخت کنند.
بحث بیمه 7 هزار تومانی مسکن مهر نیز، گویا بحث مناقشه‌برانگیز میان دولت و انبوهسازان بوده است، در این زمینه چه نظری دارید؟
تابش: بله. بحث بیمه 7 هزار تومانی مسکن مهر نیز یکی از دلایلی است که مسکن مهر را با تنش روبه‌رو کرده است. دریافت این مبلغ طی دو مرحله در پروژه هشتگرد باعث تحمیل مبلغی نزدیک به 500 هزار تومان به عنوان حق بیمه برای هر واحد مسکونی شد. بنابراین ملاحظه می‌کنید که برای مثال در یک پروژه 1000 واحدی، یکباره 500 میلیون تومان از سرمایه انبوه‌ساز که باید صرف ساخت و ساز و تسریع در اتمام پروژه می‌شد، از چرخه مالی وی خارج و به صندوق تامین اجتماعی واریز می‌شود؛ بدون اینکه این صندوق خدمات شایسته‌ای را به سازندگان ارائه کند. از سوی دیگر، این اقدام، یک مرتبه هر متر مربع مسکن مهر را هفت هزار تومان گران‌تر کرده است و می‌توان ادعا کرد که در پروژه یاد شده که آورده متقاضیان 26 میلیون و 800 هزار تومان بود، نزدیک به 10 درصد نقدینگی-رقمی در حدود 500 هزار تومان- را به خود اختصاص می‌داد. این امر عدم تناسب شگفت‌انگیزی را در ساخت و ساز مسکن مهر ایجاد کرده است.
در حال حاضر از پروژه 1002 واحدی هشتگرد که سال گذشته با حضور رییس‌جمهور افتتاح شد، چند واحد هنوز تحویل نشده است؟
تابش: از 1002 واحدی که در تاریخ 11 مهر 89 در هشتگرد افتتاح شد، دولت هنوز 100 واحد را از ما تحویل نگرفته است و نگه‌داری این واحدها به رغم اتمام تعهدات انبوه‌سازی، هنوز برعهده ماست.
دلیل این امر چیست؟ متقاضی ندارید یا زیرساخت‌ها آماده نیست؟
تابش: مهمترین دلیل این امر، فراهم نبودن زیرساخت‌هاست. مشکل مهمی که در رابطه با این امر برای ما ایجاد شده است، فرا رسیدن سررسید تسهیلات بانکی و اخطارهای پی‌درپی بانک برای بازپرداخت تسهیلات است. این اخطارها زمانی معنا دارد که تسهیلات به شخص انبوه‌ساز پرداخت شده باشد در صورتی که هنوز تعداد زیادی از واحدهای ساخته شده به علت آماده نبودن زیرساخت‌ها از انبوهسازان خریداری نشده است.
توصیه شما برای رفع مشکلات مسکن مهر چیست؟
تابش: مسئولان باید تمام این مسایل و مشکلات را مدنظر قرار داده و برای رفع آن پیگیری کنند؛ از سوی دیگر اگر نگاه ما به مسکن مهر این‌گونه است که با این ساخت و ساز به تامین مسکن اقشار کم‌درآمد جامعه کمک کنیم، همه نهاد‌ها، سازمان‌ها و دست‌اندرکاران باید با نگرشی نتیجه‌گرا وارد عمل شوند و تلاش کنند تا با حمایت از ساخت مسکن مهر در کشور، با کاهش میزان هزینه‌های اضافی همچون مالیات و بیمه، دست‌یابی به هدف نهایی که همان خانه‌دار کردن اقشار کم‌درآمد است را تسریع و تسهیل کنند.