1- تامین موجودی :
صاحب حساب جاري مبلغ مندرج در متن چک برگشت شده را به حساب جاري خود واريز نموده و پس از دريافت مبلغ چک توسط ذي نفع چک،
بانک نسبت به رفع سوءاثر از آن بر اساس صورتحساب مشتري اقدام لازم را مي نمايد (بخشنامه طب/ ۲۶۶۶ مورخ 8/8/1378 ).
2- ارائه لاشه چک به شعبه :
صاحب حساب جاري يا وکيل قانوني وي پس از اخذ لاشه چک از ذي نفع، جهت رفع سوءاثر آن را به شعبه ارائه مي نمايد (بخشنامه طب/ ۲۶۶۶ مورخ 8/8/1378 ).
3- ارائه رضايتنامه محضري ذي نفع چک به شعبه :
صاحب حسا بجاري مبلغ چک را به ذي نفع پرداخت نموده، اما لاشه چک (به دلايل مختلف از جمله مفقود شدن، به سرقت
رفتن، سوختن و …) به شعبه تحويل نمي شود. در اين هنگام ذ ينفع چک با حضور دردفترخانه اسناد رسمي نسبت به چک موردنظر رضايت خود را اعلام نموده و صاحب حساب جاري با ارائه رضايتنامه ممهور به مهر دفترخانه به بانک، درخواست رفع سوءاثر از چک موردنظر را مي نمايد(بخشنامه طب/ 2666 مورخ 8/8/1378 ).
4- واريز مبلغ چک به حسا ب جاري و مسدود نمودن آن به مدت ۲ سال :
چنانچه دسترسي به ذينفع چک امکان پذير نبوده و صادرکننده چک قادر به ارائه لاشه چک و يا رضايتنامه محضري ذي نفع به بانک نباشد، مشتري مي تواند معادل وجه چک و يا چکهاي برگشتي ر ا به حساب جاري خود واريز و از شعبه کتبًا درخواست نمايدکه مبلغ يا مبالغ واريزي به حساب جهت پرداخت چک يا چکهاي برگشتي نزد شعبه مسدود و تا تعيين تکليف قطعي چک و يا حداکثر به مدت ۲۴ ماه قابل برداشت نباشد، اين امر در صورتي است که حساب جاري مشتري نزد شعبه مفتوح و توسط مراجع قضايي مسدود نشده باشد (بخشنامه شماره طب/ ۳۵۰۰ مورخ 17/9/1380).
5- مشمول شدن نسبت به بخشنامه طب/ ۹۹۹ :
به منظور مساعدت به مشتريان بانکها بخشنامه هاي طب / ۹۹۹ مورخ 11/3/1382 وطب 2300 مورخ 26/11/1384 و طب 1260 مورخ 22/09/1385 به بانکها ابلاغ شد.
براساس بخشنامه هاي مزبور اين امکان براي اشخاص حقيقي و حقوقي فراهم شد تا بدون ارائه مدارک مثبته و فقط بر مبناي مانده تعداد چکهاي برگشتي و با مرور زمان درصورت مشمول بودن نسبت به بخشنامه از خدمات بانکي نظير افتتاح حساب جاري جديد و دريافت دسته چک جديد بهره مند شوند.
اهم مفاد بخشنامه طب /999 مورخ 11/03/1382 در خصوص مدت نگهداری سوابق چکهاي برگشتي در بانک اطلاعاتي اين اداره به شرح ذيل مي باشد:
مدت زمان نگهداری سوابق در بانک اطلاعاتی | تعداد چک های برگشتی |
شش ماه | 1 فقره |
یکسال | 2 فقره |
دو سال | 3 فقره |
سه سال | 4 الی 12 فقره |
چهار سال | 13 الی 20فقره |
هشت سال | 21 الی 50فقره |
ده سال | 51 الی 100 فقره |
پانزده سال | بیش از 100 فقره |
لازم به ذکر است جهت آگاهي مشتريان از سوابق چکهاي برگشتي موجود خود در بانک اطلاعاتي اين بانک و چگونگي رفع سوءاثر از سوابق چکهاي مذکور ، کليه ۱۳۸۳ و /۱۲/ شعب بانکها بر طبق بخشنامه هاي بانک مرکزي (بخشنامه طب / ۲۵۱۰ مورخ 24/12/1383 و طب/ 203 مورخ 14/02/1384 ) موظف به ارائه پرينت صورت کامل تعداد و مشخصات چکهاي برگشتي (درکليه بانکهاي کشور) جهت اطلاع به دارنده سوابق مذکور شدند.
توضيح ۱: زمانهاي توقف ياد شده در جدول فوق از تاريخ آخرين چک ، مورد محاسبه قرار مي گيرد.
توضيح ۲: بانکها در مورد افرادي که مشمول شرط حذف سوابق از بانک اطلاعاتي به شرح جدول فوق بوده ليکن تاکنون به دليل تشابه مشخصات شناسنامه اي از سوابق مذکور رفع سوءاثر نشده باشد مي توانند نسبت به رفع سوءاثر از چکهاي برگشتي موجود در پرينت سوابق وي که مربوط به ساير شعب همان بانک و يا بانکهاي ديگر مي باشد نيز اقدام نمايند ( بخشنامه شماره طب/ ۱۲۶۰ مورخ 22/9/1385 ).
يادآوري مي شود شعب بانکها موظفندگواهينامه هاي عدم پرداخت چک صادر شده را مدت ۱۰ روز در شعبه نگهداري نمايند و در صورتي که صاحبان حسابهاي جاري داراي چک برگشتي ظرف مدت ۱۰ روز از تاريخ صدور گواهينامه عدم پرداخت، حسن نيت خود را با تأمين وجه چک برگشت شده در بانک و يا ارائه رضايتنامه دارنده چک مزبوراثبات نمايند از ارسال اطلاعات مربوط به چکهاي برگشتي به بانک مرکزي خودداري نمایند.