بی شک مالیات از سالمترین منابع تامین هزینه های دولت بشمار می آید. بر همین اساس در سالهای اخیر دولتمردان جایگاه خاصی را برای مالیات پیش بینی نموده و همواره در تلاشند که به توسعه و گسترش پایه های جدید مالیاتی دست یابند. نظام مالیات بر ارزش افزوده یکی از پایه های جدید مالیاتی است که اجرای آن از نیمه دوم سال ۱۳۸۷ با مشمول قرار دادن بخش محدودی از فعالان اقتصادی در مرحله نخست آغاز گردید. نظر به اینکه اجرای صحیح نظام مالیات بر ارزش افزوده مستلزم یک سری ملزومات و مقدمات از جمله استقرار صندوق فروش می باشد. به همین دلیل مسوولین و دست اندرکاران این نظام تاکید خاصی به استفاده و بهره مندی فعالان اقتصادی از این وسیله (صندوق فروش) مبذول داشته اند. ضمناً در برنامه پنج ساله پنجم توسعه، نسبت به بکارگیری صندوقهای فروش در صنوف مختلف بسیار تاکید شده، که نمونه بارز آن را می توان در ماده ۱۲۱ قانون مذکور مشاهده کرد که مفاد آن بدین قرار است:
به منظور شفافیت در مبادلات اقتصادی و تشخیص درآمدهای مودیان مالیاتی و مالیات بر ارزش افزوده، وزارت بازرگانی مکلف است با هماهنگی سازمان امور مالیاتی کشور و اصناف کشور تا پایان سال دوم برنامه صاحبان مشاغل را براساس اولویت، ملزم به استفاده از سامانه های صندوق فروش (مکانیزه فروش) نماید. معادل هزینه های انجام شده بابت خرید، نصب و راه اندازی دستگاه سامانه صندوق فروش (مکانیزه فروش) توسط صاحبان مشاغل مذکور از درآمد مشمول مالیات مودیان مزبور (در اولین سال استفاده از سامانه های مذکور) قابل کسر است. عدم استفاده صاحبان مشاغل از سامانه صندوق فروش (مکانیزه فروش) در هر سال موجب محرومیت از معافیت های مالیاتی مقرر در قانون برای سال مربوط می شود. سازمان امور مالیاتی کشور موظف است به تدریج و براساس اولویت، آن دسته از صاحبان مشاغل که ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش (مکانیزه فروش) هستند را تعیین نماید و تا شهریورماه هر سال از طریق اطلاع کتبی و رسمی به اتحادیه صنفی مربوطه و نیز درج در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار و روزنامه رسمی کشور اعلام و از ابتدای فروردین ماه سال بعد از آن اعمال نماید. از اینرو سازمان امور مالیاتی بموجب ماده ۱۲۱ قانون برنامه پنجم صاحبان مشاغل ذیل را در سال ۱۳۹۲ در اولویت استفاده از صندوق فروش (مکانیزه فروش) قرار داده که شامل
۱- سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر (عمده فروش، خرده فروش، طلا سازی و جواهر سازی)
۲- فروشندگان آهن آلات (عمده فروش و خرده فروش)
۳- فروشندگان لوازم صوتی و تصویری (عمده فروش، نمایندگی و خرده فروش)
۴- فروشندگان انواع رایانه و قطعات رایانه و قطعات سخت افزاری (عمده فروش، نمایندگی و خرده فروش)
۵- فروشندگان ماشینهای اداری و لوازم و قطعات و تجهیزات مربوط به آنها (عمده فروش، نمایندگی و خرده فروش)
۶- فروشندگان لوازم خانگی (شامل برقی، گازی و نفتی)
۷- هتل و هتل آپارتمان
۸- تالار پذیرایی، رستوران ها، چلوکبابی ها و اغذیه فروشی
۹- مشاوران املاک و مستغلات
۱۰- داروخانه می گردند.
همچنین مشاغلی نظیر:
۱- فروشندگان لوازم یدکی خودروهای سبک و سنگین و ماشین آلات راهسازی، کشاورزی و ساختمانی
۲- صاحبان تعمیرگاه های مجاز خودرو و انواع وسایط نقلیه سنگین و ماشین آلات راهسازی، کشاورزی و ساختمانی
۳- فروشندگان تجهیزات و تاسیسات حرارتی و برودتی، شوفاژ و تهویه مطبوع لوازم مربوط
۴- فروشندگان لوازم بهداشتی ساختمان
۵- فروشندگان تزئینات ساختمان (موکت، کفپوش، انواع پرده، کاغذ دیواری، شومینه و کارهای تزئینی چوبی و فلزی)
۶- فروشندگان انواع تلفن (ثابت و بی سیم)، همراه و تجهیزات جانبی
۷- تولیدکنندگان و فروشندگان مبل، مصنوعات چوبی و فلزی و غیر فلزی اعم از اداری و خانگی
۸- فروشندگان فرش ماشینی، تابلو فرش، موکت و قالیچه ماشینی
۹- فروشندگان لوازم آرایشی و بهداشتی
۱۰- فروشندگان لوازم طبی بیمارستانی، آزمایشگاهی و دندانپزشکی و دندانسازی و انواع لوازم و تجهیزات پزشکی
در فهرست اولویت استفاده از سامانه صندوق فروش در سال ۱۳۹۳ قرار گرفته است. در خاتمه شایان گفتن است همانگونه که قبلاً نیز اشاره گردید صاحبان مشاغل مذکور فقط بشرط بهره مندی از سامانه صندوق فروش (مکانیزه فروش) می توانند از معافیت مالیاتی مقرر در قانون برخوردار گردند.
اسماعیل استاد محمد
منبع : سازمان امور مالیاتی