براین اساس درابتدای این قانون ودرسال۸۲اساس براین بود که ۱۵% از سهام کل یک شرکت طی یکسال مورد معامله قرار گیرد و روزهای کاری سال۲۵۰روز فرض شده بود که بر آن اساس حجم مبنای روزانه یک سهم ۰٫۰۰۰۶ تعداد کل سهام شرکت میشد.اما از ابتدای سال۱۳۸۳این قانون تغییر کرد و از۱۵درصد به ۲۰% افزایش یافت و حجم معاملات روزانه به ۰٫۰۰۰۸ کل سهام شرکت افزایش یافت.
برای درک بهتر مثالی از حجم مبنا می زنیم:
فرض کنید سرمایه شرکتی ۲میلیارد تومان است.(تعداد سهام این شرکت برابر با ۲۰ میلیون برگه سهم به ارزش اسمی ۱۰۰تومان است).در این حالت حجم مبنای این شرکت به شکل زیر محاسبه میشود:
۱۶۰۰۰=۰.۰۰۰۸*۲۰۰۰۰۰۰۰
حال فرض میکنیم قیمت روز قبل این سهم۲۰۰۰ریال بوده و امروز معاملات زیر برای سهم اتفاق افتاده است :
ساعت۹: ۴۰۰۰ برگه به قیمت۱۹۹۰ ریال
ساعت۱۰: ۱۰۰۰ برگه سهم به قیمت۲۰۲۰ ریال
ساعت۱۱: ۲۰۰۰ برگه سهم به قیمت۲۰۳۰ ریال
ساعت۱۲: ۳۰۰۰ برگه سهم به قیمت۲۰۴۰ ریال
برای محاسبه قیمت پایانی ابتدا میانگین وزنی می گیریم یعنی می گوییم:
۷۹۶۰۰۰۰=۱۹۹۰*۴۰۰۰
۲۰۲۰۰۰۰=۲۰۲۰*۱۰۰۰
۴۰۶۰۰۰۰=۲۰۳۰*۲۰۰۰
۶۱۲۰۰۰۰=۲۰۴۰*۳۰۰۰
و بعد
۲۰۱۶۰۰۰۰=۶۱۲۰۰۰۰+۴۰۶۰۰۰۰+۲۰۲۰۰۰۰+۷۹۶۰۰۰۰
که برابر کل ارزش معاملات آن سهم می باشد حال برای گرفتن میانگین آنرا تقسیم بر کل تعداد برگه سهام مورد معامله قرارگرفته می کنیم:
۲۰۱۶=۱۰۰۰۰/۲۰۱۶۰۰۰۰
پس میانگین قیمت مورد معامله امروز۲۰۱۶ ریال بوده اگر تعداد برگه مورد معامله به حد نصاب می رسید(از حجم مبنا بیشتر می شد) این قیمت به عنوان قیمت پایانی مورد قبول بود اما چون تعداد برگه سهام مورد معامله قرار گرفته ده هزار تا و حجم مبنای سهم شانزده هزار برگه می باشد پس از تناسب استفاده می کنیم.
اگر ۱۶۰۰۰برگه مورد معامله قرار می گرفت قیمت سهام ۱۶ ریال رشد می کرد در حالی که ۱۰۰۰۰ برگه مورد معامله قرار گرفته قیمت چقدر رشد می کند؟
۱۶۰۰۰ ۱۰۰۰۰
ــــــــــــ = ـــــــــــــ
۱۶ X
از تناسب بالا X بدست می آید ۱۰ ریال یعنی قیمت بسته شدن در پایان معاملات امروز برابر با ۲۰۱۰ ریال می شود.