به دنبال تصویب مقررات راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله توسط هیأت‌مدیرۀ سازمان بورس، رییس ادارۀ امور نهادهای مالی سازمان ساختار اجرایی و نحوۀ سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETFها) را تشریح کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه(سنا)، بهنام چاوشی، رئیس اداره امور نهادهای مالی سازمان، در خصوص صندوق های قابل معامله در بورس بیان داشت: صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (در بورس یا فرابورس) (ETF) به دنبال تجربۀ شش سالۀ صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار (Mutual Fund) به عنوان یک نهاد و ابزار مالی جدید طراحی و مقررات آن تدوین شده‌است. بر اساس مقررات مصوب، در حال حاضر امکان راه‌اندازی سه نوع صندوق سرمایه‌گذاری قابل معاملۀ در سهام، در اوراق بهادار با درآمد ثابت و مختلط وجود دارد.
چاوشی با بیان مطلب فوق گفت: تفاوت اصلی ساختار حقوقی ETFها با صندوق‌های سرمایه‌گذاری موجود، ایجاد نقدشوندگی با بهره‌گیری از پتانسیل بازار سهام است. درETFها رکن ضامن نقدشوندگی حذف شده و رکن جدیدی به عنوان بازارگردان از طریق ۲ مکانیزم متفاوت زمینۀ نقدشوندگی واحدهای سرمایه‌گذاری ETF را در بازار (بورس یا فرابورس) فراهم می‌نماید. مکانیزم اول مطابق با دستورالعمل بازارگردانی و با ارائه مظنۀ خرید و فروش با تفاوت مشخص و به تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری مشخص توسط بازارگردان (بازارگردانان) اتفاق می‌افتد. مکانیزم دوم، بهره‌گیری بازارگردان از فرصت‌های آربیتراژی در زمان‌های ایجاد اختلاف بین NAV واحدهای سرمایه‌گذاری و قیمت معاملاتی واحدهای سرمایه‌گذاری بر اساس عرضه و تقاضای بازار است. در صورتی‌که به علت حجم زیاد تقاضا برای واحدهای سرمایه‌گذاری یک EFT در شرایط مساعد بازار قیمت معاملات واحدهای سرمایه‌گذاری را افزایش دهد و با ارزش خالص دارایی‌های آن (NAV) فاصله بگیرد؛ فرصت صدور به ارزش NAV و فروش در همان لحظه به متقاضیان خرید در بازار منجربه پاسخگویی درخواست‌های خرید در قیمت بالایNAV و در نهایت کاهش قیمت معاملاتی و تطیبق با NAV خواهد بود. بدیهی است این امر در شرایط کاهشی نیز با رویۀ عکس، منجربه ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری توسط بازارگردان و خرید هم‌زمان در بازار به قیمت پایین‌تر از NAV خواهد شد.
رییس ادارۀ امور نهادهای مالی سازمان اضافه کرد: از ویژگی‌های مهم ETFها ایجاد ساختارهای نرم‌افزاری و برقراری ارتباطات لحظه‌ای نرم‌افزارهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری با سامانۀ معاملات است. این امر شرایط محاسبات NAV لحظه‌ای را در ساعات معاملاتی و امکان خرید و فروش و صدور ابطال هم‌زمان را برای بازارگردان فراهم می‌نماید. با هدف خود تنظیم بودن ارزش گذاری و قیمت معاملاتی واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETFها) حد نوسان قیمت در معاملات واحدهای سرمایه‌گذاری مربوطه در بازار (بورس یا فرابورس) وجود نخواهد داشت و مکانیزم تعادلی بازار و فعالیت بازارگردان موجبات تعادل قیمت را فراهم خواهد کرد.
چاوشی در نهایت بیان نمود: به منظور ورود به صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETFها) این امکان برای عموم سرمایه‌گذاران (حقیقی و حقوقی) فراهم است تا در مرحلۀ پذیره‌نویسی اولیه به منظور تأسیس صندوق، با ارزش مبنای مشخص (ده هزار ریال) اقدام به پذیره‌نویسی واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق نمایند. پس از آن و بعد از دریافت مجوز فعالیت صندوق و قابل معامله شدن واحدهای سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق بازار (بورس یا فرابوس) واحدهای سرمایه‌گذاری را معامله نمایند. با توجه به حذف رکن مدیر ثبت در ETFها، سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق مکانیزم‌های معاملات سهام و شبکۀ کارگزاری اقدام به خرید و فروش واحدهای سرمایه‌گذاری ETF نمایند.