این ابزار یکی از وظایف عمده و اصلی مدیریت امروز است که برای حسن اداره امور در هر سازمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد و بی‌شک بدون آن میان تصمیمات راهبردی و سیاست‌های میان مدت و کوتاه مدت هماهنگی و سازگاری ایجاد نمی‌شود و تصمیمات اتخاذ شده در جهت رسیدن به هدف‌های برنامه محقق نمی‌شود. یکی از مشکلات و نارسایی‌هایی که معمولا در اجرای برنامه‌های توسعه به‌وجود می‌آید، عدم وجود نظام نظارتی مناسب برای ارزیابی فعالیت‌های اجرایی برنامه و در نتیجه عدم نظارت کافی بر عملکرد برنامه‌های مذکور بوده است. نظارت فرآیندی است که عملکردها را اندازه‌گیری میکند و هنگامیکه درست انجام شود کارکنان، سرپرستان و مدیران از آن بهره‌مند خواهند شد. ویژگی‌های اصلی روش‌های بهبود نظارت عبارت است از:
۱) کنار هم قرار دادن کارکنان و مدیریت برای افزایش کارآیی
۲) حمایت سازمانی از کارکنان توسط مدیر در مراحل مختلف تصمیم‌گیری، هدف‌گذاری، اجرا و نظارت
۳) ایجاد فضای مشارکت کار توأم با فرهنگ مشورت در کلیه سطوح سازمانی از سوی مدیر
۴) بهبود و تسهیل در جریان اطلاعات در سازمان با جایگزینی افراد شایسته
۵) تعیین هزینه‌هایی که در نظارت ارزشی افزوده ایجاد میکند و آنها که ارزش افزودهای ندارند. یکی از راهکارهای تقویت نظارت ایجاد انگیزه در بین ناظرین بوده و سازمان‌های نظارت‌کننده باید به آن توجه داشته باشند که در صورت فقدان چنین راهکارهایی، نرخ آسیبهای اداری بالا خواهد بود و هر قدر سیستم نظارت پیشرفته باشد به نتایج مطلوب نخواهد رسید.
همان‌طور که در بخش حسابداری، قسمت مافوقی به نام حسابرسی وجود دارد و بر اعمال حسابداران نظارت قانونی و کامل انجام میدهددر اینجا این سوال مطرح می‌شود که آیا در بین حسابرسان انگیزه وجود دارد؟
حسابرسان جزو معدود افرادی هستند که با توجه به شرایط سخت کاری اقدام به اخذ مدارک معتبر داخلی و حتی بین‌المللی کرده و سعی در به‌روز نگه داشتن خود کرده و در این راستا سعی در انجام وظیفه خود به بهترین نحو ممکن کرده‌اند، اما آیا با توجه به شرایط سخت کاری از جمله ساعت کاری بالا، ماموریت‌های طولانی مدت، به تبع آن دوری از خانواده و مشکلات پس از آن آیا شرایط مناسب برای این قشر زحمتکش جامعه فراهم شده است؟
با توجه به اینکه عمده شرکت‌ها اعم از دولتی و خصوصی توسط سازمان حسابرسی و موسسات عضو جامعه حسابرسی می‌شوند این خود نشان‌دهنده وظیفه خطیر این حرفه بوده، پس امید است در دولت تدبیر و امید با دیدی بازتر به افراد شاغل در این حرفه نگریسته که این خود به مرور زمان باعث بهبود وضعیت شرکت‌ها و جامعه خواهد شد.
انگیزش: به مجموعه عامل‌هایی که مردم را وا می‌دارد به روش خاص رفتار و تلاش کنند تا به هدف‌های موردنظر دست یابند.
مهدی ایرج زاد
کارشناس ارشد حسابداری